اثر کم آبیاری پیوسته با آب مغناطیسی بر کارایی مصرف آب و عملکرد ذرت

دراین پژوهش اثر کم آبیاری پیوسته با آب عبور داده شده از میدان مغناطیسی بر عملکرد و کارایی مصرف آب گیاه ذرت رقم ماکسیما بررسی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار در گلخانه ی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان در سال 1390 اجرا شد. عامل های آزمایش تیمار آبیاری در 4 سطح شامل 100 (تیمار شاهد) (t1)، 80 (t2)، 60 (t3) و 40 (t4) درصد نیاز آبی گیاه و نوع آب شامل دو سطح آب عبور داده شده از میدان مغناطیسی و آب معمولی بود. در هر نوبت آبیاری، نیاز آبی تیمار شاهد از روش بیلان حجمی تعیین شده، سپس حجم آب آبیاری سایر تیمارهای آبیاری از روی آن تعیین می شد. جهت ایجاد میدان مغناطیسی از دو عدد مغناطیس ثابت با شدت 1/0 تسلا که دور لوله پلی اتیلن 16 میلی متر نصب شده بود، استفاده گردید. با توجه به نتایج، اثر تیمار کم آبیاری بر روی صفات ارتفاع گیاه، قطر ساقه، کلروفیل، وزن تر کل، وزن خشک کل، وزن خشک ریشه، طول، قطر و وزن تر بلال و وزن خشک بلال، سطح برگ، کارایی مصرف آب، درصد نیتروژن و درصد پتاسیم گیاه ذرت، در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. هم چنین تیمار کم آبیاری بر درصد کلسیم جذب شده به گیاه در سطح احتمال پنج درصد اثر معنی دار داشت. بر اساس نتایج، بالاترین وزن تر کل و کارایی مصرف آب در تیمار t1 به مقدار به ترتیب 541 گرم و 61/15 کیلوگرم بر متر مکعب مشاهده شد. اعمال 20، 40 و 60 درصد کم آبیاری سبب شد وزن تر محصول در مقایسه با شاهد به ترتیب 24، 40 و 69 درصد (t2، t3 و t4 به ترتیب) کاهش یابد و هم چنین کارایی مصرف آب به ترتیب 7، 9 و 36 درصد کاهش یابد. با کاهش آب مصرفی جذب عناصر نیتروژن، سدیم و کلسیم کاهش و جذب عناصر فسفر و پتاسیم افزایش یافت. نتایج به دست آمده نشان داد تیمار نوع آب روی صفات قطر ساقه، وزن تر کل، وزن خشک کل، وزن خشک ریشه، سطح برگ، کلروفیل برگ، طول و قطر بلال در سطح احتمال یک درصد و بر صفت وزن خشک بلال، درصد نیتروژن و درصد فسفر گیاه در سطح احتمال پنج درصد معنی دار بود. استفاده از آب مغناطیس شده برای آبیاری سبب افزایش وزن تر کل بوته و کارایی مصرف آب گیاه به میزان 8 و 9 درصد (به ترتیب) در مقایسه با گیاهان آبیاری شده با آب معمولی شد. هم چنین آبیاری گیاهان با آب مغناطیسی سبب افزایش جذب عناصر نیتروژن، پتاسیم، فسفر و سدیم شد. با توجه نتایج این پژوهش، در شرایط اعمال کم آبیاری، کاربرد آب مغناطیس شده می تواند اثرات سوء کم آبیاری را کاهش دهد.